Van echtgenote op sleep tot motor van de expatriatie

Ik ben Cécile, woon in Abu Dhabi in de Verenigde Arabische Emiraten en ik ben wat ze « een diplomatenvrouw » noemen. Bij het horen van die term komen meteen tientallen cliché’s bovendrijven. Het imago van de expat; rijk en altijd op vakantie. Het beeld van de huisvrouw uit de jaren vijftig; degene die het diner stipt om 19.00 uur voorschotelt, wanhopig wachtend tot de man des huizes thuiskomt. Het beeld van een vrouw in een moslimland; gesluierd en zonder persoonlijke bewegingsvrijheid. Het imago van de diplomatie zelf; ouderwets en vol galadiners en privileges.

Mijn leven lijkt in niets op die stereotypen. Door deze cliché’s steeds opnieuw te moeten weerleggen, besloot ik een personage te creëren : "Desperate Diplo Wife". Via humor in mijn blog en illustraties probeer ik vooropgezette ideeën te ontkrachten. Ik vertel over het leven zoals het écht is voor de vrouw van een Belgische diplomaat in het Midden-Oosten, als moeder van twee kinderen die haar baan als econoom in Brussel opgaf om haar man te volgen.

Door mijn verhaal online te delen, kwam ik in contacten met honderden mensen in dezelfde situatie. Deze gemeenschap, die vaak als « volgers » wordt beschouwd (in het Engels « trailing spouses » genoemd, wat een vreselijk begrip), die als een soort karavaan wordt bekeken, vertegenwoordigt nochtans de helft van het koppel dat de grootste uitdaging aangaat bij een internationale carrière. De diplomaat wordt namelijk hartelijk welkom geheten in het buitenland en ontmoet via zijn of haar job vanaf dag één nieuwe mensen. De agenda zit vol en de geest loopt over van nuttige uitdagingen.

Maar wat met de partner ? Daar wordt vaak op neergekeken. Door familieleden in België enerzijds, die vragen hoe de dagen gevuld zullen worden en waarom de eigen carrière wordt achtergelaten. Anderzijds door de professionele contacten van de expat in het buitenland. Je bent « gewoon de vrouw van ». De expatpartner zal zijn trots moeten inslikken en een volledig nieuwe identiteit moeten opbouwen, zichzelf heruitvinden. Contacten leggen verloopt moeizamer en de financiële afhankelijkheid van de werkende partner is niet altijd even gemakkelijk als je zelf een job hebt achtergelaten.

We vergeten vaak dat de "volger-partner" in feite de sleutel is tot een succesvolle buitenlandcarrière. Dankzij deze persoon wordt het huis na verloop van tijd een thuis. Dankzij de partner integreren ook de kinderen in het land. Dankzij de partner kan de expat zich volledig concentreren op zijn taak als hij zijn gezin gelukkig en voldaan ziet in dit nieuwe land.

Daarnaast heb ik ook de diplomatieke wereld ontdekt. Het protocol, de feesten, de privileges ; dat was allemaal nieuw voor ons. Als expat word je sowieso al een beetje als « elite » bekeken door je familie, stel je dan eens voor wat er gebeurt als je diplomaat wordt! Bij sommigen prikt het duidelijk een beetje. « Wordt hij dan ambassadeur ? Of gaat hij gewoon de paspoorten doen ? ". Ze stellen zich ons leven voor alsof we de loterij hebben gewonnen, hoewel ik kan verzekeren dat we in onze buurt de armsten zijn. Oké, de Emiraten zijn in dat opzicht natuurlijk een bijzonder land, maar toch. Over het algemeen zijn diplomaten het erover eens dat dit beroep je niet financieel rijk maakt, maar wel een leven biedt dat rijk is aan ontmoetingen en mogelijkheden. Met uitzondering van de diplomaten uit een aantal landen waarover ik liever zwijg die gewoon rijk zijn, maar dat is een ander verhaal.

Aan de andere kant zal het diplomatieke netwerk ter plaatse jou ook beoordelen: dit is je eerste locatie! We zijn de nieuwelingen, degenen die fouten maken, maar ook degenen die deze naoorlogse hiërarchische diplomatie soms door elkaar schudden. U weet het misschien al, maar er is wel degelijk een hiërarchie in de diplomatieke wereld :

• Ambassadeur
• Plaatsvervanger
• Raadsman
• Eerste secretaris
• Tweede secretaris
• Derde secretaris
• Attaché

Tot mijn verbazing worden ook partners op deze manier geclassificeerd, en elke keer als je een nieuw gesprek aangaat, wordt gevraagd naar de "rang" van je partner en is de gewoonte om met partners « van jouw niveau » om te gaan.

Ik ontdekte dat er in bijna elke stad ter wereld een vereniging is voor partners van ambassadeurs en missiehoofden. Maar de andere partners op verschillende niveaus worden in het nieuwe land vaak aan hun lot overgelaten. Er is ook geen koepelverband tussen de verschillende verenigingen wereldwijd, omdat iedereen elke twee à vijf jaar opnieuw verhuist. Dus besloot ik een Facebookgroep op te richten die alle diplomatenpartners ter wereld zou samenbrengen. Op die manier kan een echtgenote van een consul in Bern informatie vragen over Ottawa en daar al een netwerk vinden, klaar om te helpen of samen koffie te drinken en bij te babbelen.

Ik dacht absoluut niet dat het zou werken, maar het was meteen een enorm succes met ondertussen bijna 5.000 leden die dagelijks met elkaar in contact zijn. Binnen een week wisten partners van diplomaten van over de hele wereld mijn naam. Ik was degene die een diplovereniging op alle niveaus en in alle landen lanceerde. Sommige mensen vonden het leuk, anderen waren jammergenoeg minder fan. Voor mij is het belangrijkste dat het partners hielp bij het smeden van banden in het nieuwe emigratieland in 2020, dat voor altijd bekend zal staan als het jaar van weinig sociale contacten.

Om dit artikel over mijn visie op een internationale carrière af te sluiten, zou ik willen vermelden hoeveel geluk ik heb dat ik mijn land in het buitenland mag vertegenwoordigen. Het is niet elke dag rozengeur en maneschijn, maar ik zie het glas nog altijd halfvol. Maar geloof me vrij, ik drink nooit champagne, het avondeten is niet klaar om 19.00 en ik draag geen hoofddoek.

Door deze nieuwe ervaring ontdekte ik een reeks verborgen talenten zoals schrijven, fotografie, illustratie en netwerken. Nu wordt mijn man soms "de echtgenoot van Desperate Diplo Wife" genoemd en ik geef toe dat mij dat enorme voldoening geeft. Ik hoop op deze manier alle « trailing spouses » te inspireren en aan iedereen te bewijzen dat je de situatie altijd naar je hand kan zetten. Expat zijn is eigenlijk een carte blanche : je maakt ervan wat je zelf wil.

Cécile deelt haar persoonlijke ervaringen in illustratievorm op Instagram (@desperatediplowife). Ook partner van een diplomaat ? Sluit je aan bij The Diplomatic Spouses Association Worldwide (DSAW).